امروز : 30 اردیبهشت 1403
بیمارستان کارگرنژاد
دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کاشان

شوک الکتریکی یاECT چیست؟

شایعترین مورد استفاده ECT اختلال افسردگی اساسی به خصوص در افراد سالمند است. اختلالی که سریعترین و مؤثرترین درمان آن ECT است.همچنین دوره حاد بیماری مانیا، خانمهای حامله، میل به خود کشی، و دیگر کشی، اسکیزوفرنی حاد، اختلال وسواس جبری و در برخی مواقع که داروهای ضد افسردگی اثر نامطلوب دارند مثل بیماران قلبی و همچنین در بیمارانی که علائم شدید روانی دارند و دارو درمانی مؤثر نبوده است. در مطالعات نشان داده شده تا 70 درصد از بیمارانی که به داروهای ضد افسردگی جواب نمی دهند به ECT پاسخ مثبت داده اند.

در چه مواردی نمی توان از ECT استفاده کرد؟

ECT یک روش موثر، بی خطر و قابل اطمینان است و افراد در هر سنی می توانند استفاده کنند با این حال در موقعیت هایی که بیمار در معرض خطر بالاتری قرار دارد و نیاز به کنترل دقیق دارد مثلاً کسانی که در مرض خطر خونریزی مغزی قراردارند و یا کسانی که به تازگی سکته قلبی را پشت سر گذاشته اند ممکن است خطرناک باشد.

بیماران عزیز باید به یاد داشته باشند هر گونه مشکل داخلی اعم از مشکل قلبی و فشار خون و سابقه های پزشکی را با روانپزشک درمیان گذاشته و درصورت لزوم در صورت داشتن چنین مشکلاتی با متخصصین داخلی مشاوره نمایند.

چند جلسه ECT کافی است ؟

درمان با ECT معمولاً 2 تا3 بار در هفته انجام میگیرد. به طور کلی درمان با اختلال افسردگی اساسی 6 تا 12 جلسه و ممکن است تا 20 جلسه هم برسد. درمان دوره مانیا 8 تا 20 جلسه، درمان اسکیزوفرنی 15 جلسه می باشد.

آیا  ECT می تواند جای دارو را بگیرد؟

یک دوره درمان کوتاه مدت با ECT موجب بهبود علائم می شود اما مانع عود بیماری نمی گردد. درمان نگهدارنده که درمان دارویی است همیشه باید مدنظر باشد لذا بیماران پس از اتمام دوره ECT برای پیشگیری از عود مجدد بیماری حتماً باید با دستور پزشک دارو مصرف نمایند.

آیا ECT عوارض هم دارد؟

عوارض ECT بسیار محدود و کم است وحتی از دارو بی خطرتر است. تعدادی از بیماران از اختلال حافظه شکایت دارند که بعد از 6 ماه برمی گردد. همچنین ممکن است سردرد، سرگیجه داشته باشند که موقتی بوده و از مسکنها مانند استامینوفن می توان استفاده کرد.

میزان مرگ و میر ناشی از ECT یک نفر از هر 10000 نفر گزارش شده و احتمالش بیش از همه در بیمارانی وجود دارد که وضعیت قلبشان در خطر بوده است.

قبل از ECT چه نکاتی را باید رعایت کرد؟

خانواده بیمار جهت انجام ECT سرپایی باید پروند ه تشکیل دهند و حتماً برگه رضایت ECT راخوانده وامضاء نمایند.
خانواده بیمار حتی الامکان باید مضرات وخطرات کشیدن سیگار را قبل از درمان با ECT گوشزد نمایند تا از مشکلات احتمالی در مراحل تنفس مصنوعی حین عمل جلوگیری شود.
6 ساعت قبل، از مصرف مایعات و 8 ساعت قبل از آن غذاهای جامد را از رژیم غذایی بیمار حذف کنید.
حد اقل نیم ساعت قبل از شروع ECT در محل حضور داشته باشند. لذا بیماران عزیز حد اکثر تا ساعت 7:30 صبح به واحد مربوطه مراجعه نمایند.
دندانها و اندامهای مصنوعی، عینک و زینتها از قبیل گردنبند را از بیمار جدا و دور کنید.
به بیمار لباس راحت بپوشانید.
از بیمار بخواهید ادرار و مدفوع خود را تخلیه کند.
به بیمار یادآوری کنید این روش درمان کاملاً بی درد است.
 پس از ورود به اتاق ECT چه کاری انجام می شود؟
ابتدا به وسیله پرستار یک رگ مناسب گرفته می شود، سپس بیمار با کمک پرستار روی تخت دراز کشیده و کفش و جورابش را خارج می کند. الکترودها در طرفین جمجمه قرار گرفته، داروی بیهوشی تزریق شده و شوک داده می شود.
بیمار تا بیدار شدن کامل در ریکاوری می ماند. در این مدت ممکن است بیقرار شود که باید مواظبت شود. در هنگام خروج از تخت نیز باید ازنظر سقوط تحت نظر باشد. بیماران بستری به بخش منتقل می شوند. و بیماران سرپایی با کمک همراه می توانند به منزل بروند. بعد از ECT بیماران می تواند بخوابند و بعد از بیدار شدن کامل مواد غذایی دلخواه را مصرف نمایند.